تازه‌ترین اثر داستانی یوسف علیخانی به نام «زاهو» از سوی نشر آموت به کتاب‌فروشی‌ها رسید.

داستان «زاهو» که در پنجشنبه‌روزی از ماهِ پنجم سال در مناچالان آغاز می‌شود، از مردمی سخت‌جان، پرتلاش و کم‌روزی می‌گوید که آب و خاک سرگذشت‌شان را رقم می‌زند. رمان سرشار از داستان‌های در هم تنیده همراه با جزییات بسیار است. یوسف علیخانی در کتاب زاهو روایت را برعهده کودکی گذاشته که به خاطر شرایط زیستی‌اش بیشتر از سنش می‌داند، می‌فهمد و تحلیل می‌کند. راویِ صادقی که همواره می‌پرسد و جست‌وجو می‌کند تا هیچ پرسشی در ذهن مخاطب بی‌جواب باقی نماند.

داستان رمان زاهو در حوالی روستای محل تولد نویسنده می‌گذرد: میلَک، مناچالان و اوان. قصه، روایت جوانی است به نام مدقلی از روستای مناچالان. روستای او به خشکی دچار شده و مدقلی سوار بر اسبش ناهید، به اوان می‌رود که آب را به جوی‌های آبادی‌اش برگرداند. آن‌جاست که دل‌باخته‌ی دختری از اهالی اوان می‌شود و بعد، با خانواده‌اش که حالا به میلَک رفته‌اند، می‌پیوندد. داستان همین‌جا ختم نمی‌شود و روزگار، مسیر پرنشیبی مقابل مدقلی و آروزهایش قرار می‌دهد.

یوسف علیخانی در زاهو علاوه بر بازگشت به موطنش و روایت داستان از دل روستاهای الموت، در زبان داستانش نیز از واژگان و بیان دیلمی بهره برده و این، در کنار عناصر خیال‌انگیزی که نویسنده در شرح وقایع داستانش استفاده کرده، شنونده را بیشتر در حال‌وهوای رمان زاهو و آدم‌هایش فرو می‌برد.

بخشی از رمان زاهو

انگار کوه کنده باشم. سنگ شکسته باشم. اسبى نبود. راهى نبود. خانه‌اى نبود. توى دشتى داغ، ولو شده بودم توى تنِ گُر گرفته‌ى کوره‌ى آتش که آتش‌دان‌اش پیدا نبود. دستم را چرخاندم روى سینه‌ى نرم مناچالان که هشتاد اسبِ قشقه در آن تاخته بودند. قلبم از سینه‌ام بیرون مى‌زد. بچه شدم. کوچک شدم. میل کردم به خوابیدن توى آغوش زمین که دیگر برایم مهم نبود مناچالان است یا میلک. چشمانش پناه‌ام داده بود؛ آرام و رام.

خیلی وقته به این نتیجه رسیدم که «اشتباه محضه تلاش کنیم بقیه #کتابخوان بشوند.» و البته که گفتن این جمله، برای خیلی از دوستان که این تلاش برای‌شان بیشتر از #کتابخوانی عزیز است، غیرقابل درک.

کتابخوان گویی ژنی در وجودش وجود دارد که حتی اگر چیزی به اسم #کتاب هم به وجود نیامده بود، حتما و حتما شروع می‌کرد به خواندن اطرافش؛ و این اطراف می‌تواند دقت در رفتار و سکنات آدم‌ها باشد یا آمدن بهار و تابستان و پاییز و زمستان و یا حتی این گربه‌ها که میومیو می‌کنند و هر میوی‌شان یک معنایی دارد و حتی و حتی و حتی همین بوق‌هایی که گاه و بی‌گاه سرمان را برمی‌گرداند سمت همین چراغ راهنمایی‌رانندگی سه‌راه #آریافر. این‌که چرا بعضی‌ها اول یک بوق می‌زنند و بعد که گویی حرف‌شان را نتوانستند بفهمانند، سرشان را از شیشهٔ ماشین بیرون می‌آورند و کلماتی به دهان‌شان جاری می‌شود که اگر خودشان بینندهٔ چنین صحنه‌ای باشند، احتمالا گویندهٔ این کلمات را تقبیح و سرزنش می‌کنند.

سه چهار روز است حوصلهٔ نوشتن ندارم. در واقع انگیزه‌ای ندارم برای نوشتن. در موضعی که قرار دارم، نوشتن‌ام چندمعنایی است. یک زمانی در خلوت‌ام که کسی نمی‌داند کی و چطور اتفاق می‌افتد، #داستان می‌نویسم و #رمان و نه قصد ارشاد دارم و نه راهنمایی و بیشتر گویی خودم همراه کلمه‌ها وارد دنیایی شهودی می‌شوم که خودم بیشتر از دیگران از دیدن و به کلمه درآوردن‌شان شادمانم. یک وقتی یادداشت تبلیغاتی برای کتابی می‌نویسم که از آغازش می‌دانم تبلیغاتی است و برای معرفی کتاب. این سنت را از آغاز فعالیت #نشر_آموت داشتم و چند روز قبل از انتشار کتاب تازه، درباره‌اش می‌نویسم و تکثیر می‌کنم و به #پخش_کتاب می‌دهم و بیشتر راهنماست؛ بی‌هیچ قضاوتی و حتی ترغیبی. یک وقتی هم یادداشتی می‌نویسم از نوع #یادداشتهای_یک_کتابفروش که وصف حال است و گزارش روزمره‌گی‌ها. اگر #کتابفروش هم نبودم این یادداشت‌ها بود. وبلاگم گواه این موضوع است که زمانی دور ایران می‌چرخیدم و یادداشت می‌نوشتم. و قاعدتا لابلای این کلمه‌ها هم قصد ترغیب دارم و هم نگاه انتقادی؛ گیرم به عیان نگویم که همیشه از قضاوت گریزان بودم.

چند روز قبل پیامی کسی را بازنشر کردم که سوال پرسیده بود «کدام ناشر در ایران سانسور نمی‌کند؟» این سوال از بیخ مشکل دارد. همهٔ ناشران از یک مرجعی به اسم #اداره_کتاب مجوز کتاب می‌گیرند. اما بروید و ببینید چقدر بهم توهین شده که گویی حامی سانسور هستم.

یا دیروز که #روز_کتاب_و_کتابخوانی بود مثلا و

با تمام دل‌مردگی‌ها چرا باز می‌نویسیم؟