تادانه

«گم‌شده در اتاق» پیدا شد

نشست رونمایی کتاب «گم شده در اتاق» دربردارنده سروده های احسان عابدی روز جمعه 26 شهریور 1389 با حضور بهاره رضایی، علیرضا بهنام و جمعی از اهالی فرهنگ، هنر و مطبوعات در شهرکتاب ابن سینا برگزار شد.

بهاره رضایی (شاعر و منتقد) با اشاره به این نکته که، شعرهای این کتاب در عین سادگی و روانی به راحتی خواننده را درگیر مسائل خود می کند، گفت:«...اما این سادگی و روانی از سهولت متن، ناشی نمی شود. شاعر در کند و کاوی درونی، انگار با خودش کنار آمده است. همه چیز را به آرامی و از منظری روان، به ما می شناساند. این روایت آرام گونه که با زبان و لحنی ساده به ما پیشنهاد می شود؛ از فراز و فرودهای بیانی اش گذشته است تا به این جا رسیده که ما با زبانی مواجه می شویم که صیقل و تراش خورده است: فرودی نیست /در این اوج/که چشم‌هایت را بسته‌ای./بهشت جای خوبی نیست /هیچ اتوبوسی از آن حوالی نمی‌گذرد./معجزه‌ای نیست/همه سیب‌های این باغ را / کرم خورده‌است... شاعر در این کتاب، انگار با خودش کنار آمده است. سرکشی ها و آزمون و خطاهایش را پشت سر گذاشته و در اولین کتابش، انگار تکلیفش با جهان شعری اش روشن شده. می داند که باید به چه سمتی حرکت کند. چراغ قوه دست خودش از تاریکی ها گذشته است و در این اُفت و خیز ها به جاهای امنی رسیده است که قابل سکونت است می توانی در آن جا به مناظری با واژه های آرام وامن، اعتماد کنی: کاپیتان/پیپت را چاق کن/راهی تا ابرها نمانده/در همه کتاب‌هایم/تو بودی/بر عرشه آرزوها/در بحرالعجایب/سوار بر کشتی توام/کاپیتان/یک پک دیگر کافی‌ست/برای عبور از دریا...»

بهاره رضایی در ادامه افزود:«اندوه حاکم در شعرها هم اندوه آرامی است. انگار در جان شعرها تزریق شده و عقلانیت حاکم بر متن کتاب، این اندوه را با عمق بیش تری به خواننده القا می کند. شاعر این کتاب، جوان است اما پیرانه سری می کند. انگار از فراز و فرودهای بسیاری گذشته است. برای القای مفاهیم در شعرهایش، هیچ تلاشی نمی کند. تنها با آرامش واژه هایش، متن شعرهایش را به خواننده پیشنهاد می کند. او با خودش کنار آمده انگار و برای به دست آوردن چیزی، هیچ عجله ای ندارد. واژه ها آرام آرام کنار هم، جان می گیرند: یک گام بالاتر،/همه چیز میزان می‌شود/دود و شراب و پلک‌هایی که فرو می‌افتند/کاش این اتاق مرکز جهان بود/و گیتار، صدای خدا/جاری می‌شد از ابرها/روی بام خانه‌ها/و صورت عابرانی که برای خواب دیدن پیر شده‌اند... فضاهای سوررئالیستی در بعضی از شعرهای کتاب، به چشم می خورد. شاعر گاهی با خودش خلوت می کند و جایی میان زمین و آسمان، زندگی می کند. این فضاها اغلب در شعرهای کوتاه کتاب، مشهود می شود: سرانجام جوجه تیغی می‌شوم /کنار درختی که رویاهایم را پوشانده... کودک واره گی های شاعر در این کتاب، بازتاب های متفاوتی دارد. با اشیاء پیرامون خودش حرف می زند و جهان از منظر او گاهی بر پاشنه کودک درونش می چرخد و در این گشت و گذار است که گاه، خودش را با اجتماع پیرامون خود در تناقض می بیند: قول می‌دهم فراموش کنم/شکلات و بستنی/ عروسک دختر همسایه را/.../قول می‌دهم شیشه‌ها را نشکنم/و دماغم را با آستین پاک نکنم/متاسفم به خاطر شلوارک /قول می‌دهم هیچ گربه‌ای را نترسانم/قول می‌دهم که مرد باشم/ و آدم‌ها را بترسانم»

در ادامه جلسه علیرضا بهنام شاعر و مترجم ساختار شعری، اندیشه و ایجاد تصویر را عناصر شعر عابدی عنوان کرد و گفت: «عابدی را از 14 سال پیش و جلسات شعرخوانی در دفتر مجله معیار می شناسم. و در آن روزگاری که او 15 سال داشت در جلسات شعرخوانی همه بزرگان شعر کشور را شگفت زده می کرد. پس امروز با کتابی روبرو هستیم که اندیشه ای 14 ساله پشت آن قرار دارد.»
بهنام اضافه کرد: «ممکن است عده ای به دلیل سهل و ممتنع بودن اشعار این کتاب، عابدی را هم مرتبه با بعضی شعرایی بدانند که این روزها از ساده نویسی حرف می زنند و از اندیشه های نهفته در شعر غافل شوند. این در حالی است که ساده نویسی در شعر عابدی رفتاری نهادینه شده است که پس از سال ها تعمق در شعربه دست آمده و با ساده انگاریهایی که این روزها در اجرای شعر باب شده است تفاوت دارد. »

وی با بیان این که شاعر در این کتاب به دنبال حبس اکنون است، گفت: «عابدی در این شعرها کمتر به دنبال خلق فضاهای خارق العاده است و بیشتر در پی حبس یک لحظه و اجرای حسی است که آن لحظه در شاعرایجاد کرده است و این ویژگی وابستگی به شهود لحظه ای را در آثار ادبی شرق دور و فرهنگ ذن – بودیستی ژاپنی در قالب هایی چون هایکو و تانکا نیز شاهدیم. هر کدام از اشعار کتاب به واقع یک مدیتیشن است و حاصل تعمق در لحظه است که آن لحظه با تمام مختصاتش در شعر ثبت شده است.»
سراینده کتاب " وقتی شبیه عجیب" گفت: «برخلاف رویکرد غالب در شعر معاصر دنیا و ایران که پس از دهه هفتاد دیگر به ارزش های مدرنی چون اصالت و خلاقیت شخصی بهای چندانی نمی دهد، عابدی به دنبال فردیت و خلاقیت شخصی است و این رویه در وضعیت فعلی که برخی از شعرا از شعر دیگری بهره می برند، بسیار مهم است. عابدی همچنان به دنبال ارزش های قدیمی مدرنیته است که خلاقیت فردی و کشف شخصی را شامل می شود.»
بهنام درباره مفاهیم موجود در این کتاب گفت: «بر خلاف آنچه در نگاه نخست به چشم می آید در شعرهای این کتاب چیزی به جز حبس لحظه وجود ندارد. این در حالیاست که بعضی اوقات با تصاویری مواجه می شویم که از منطق عینی جهان موجود در نگاه اول تبعیت نمی کنند مثل دیواری که شکم دارد یا تابلویی که صاحب پا است. این نوع از تصویرها اما با آنچه به آن سورئالیسم می گوییم تفاوت دارند. در اینجا با اشاره هایی مواجه هستیم به معصومیت دوران کودکی که با احضار کاریکاتورگونه موقعیت ها و شخصیت های کارتونی شکل گرفته اند. و در عین حال نباید فراموش کرد که در همین سطرها هم می توانیم ردپای تصویری عینی و منطقی را با کمی تعمق درک کنیم. مثل دیواری که شکم دارد که تغییر شکل یافته اصطلاح دیوار شکم داده است و در محاوره به عنوان استعاره ای برای دیواری در شرف خرابی به کار می رود. »
وی در نهایت عابدی را شاعری بیرون از جریان رسمی شعرمعصردانست که راه شخصی خود را در شعردنبال می کند.
همچنین در پایان این نشست احسان عابدی چند تا از سروده های خویش را برای شرکت کنندگان در نشست خواند. کتاب «گم شده در اتاق» گزیده سروده های احسان عابدی، به تازگی و توسط نشر «پایان» راهی بازار کتاب ایران شده است.

عکاس: علی امیرفروغی

Labels: ehsanabedi

link

youssef.alikhani[at]yahoo[dot]Com

0 Comments:

Post a Comment